نسلکشی در غزه، جهان را در بهت و حیرت فرو برده و پرسشهای بیشماری را برانگیخته است.حملات نظامی اسرائیل در پاسخ به حمله حماس، به یک فاجعه انسانی در نوار غزه منجر شده است. تاکنون بیش از ۳۰ هزار فلسطینی کشته شدهاند و میزان ویرانیها بسیار گسترده است. سازمان ملل متحد و شمار زیادی از نهادهای حقوق بشری، اسرائیل را به ارتکاب جنایت جنگی و حتی نسلکشی متهم کردهاند. برای درک لایههای پیچیده این جنگ، نباید به تیترهای خبری بسنده کرد. تحلیلهای عمیق، بررسیهای تاریخی و روایتهای شخصی میتوانند راهگشا باشند.
در دورانی که اخبار جعلی و بهرهبرداری سیاسی رواج دارد، کتابها همچنان منبعی معتبر برای دستیابی به نگاهی چندسویه و دقیقتر هستند. فهرستی که در ادامه میآید، شامل آثار جدید و کلاسیک است که با نگاهی تحلیلی، جنبههای تاریخی، حقوقی، استعمارگرایانه و انسانی این بحران را بررسی میکنند و درکی عمیقتر از رنجهای دو سوی این درگیری ارائه میدهند.
1-جنگ صدساله علیه فلسطین – رشید خالدی
رشید خالدی، تاریخنگار برجسته خاورمیانه و استاد دانشگاه کلمبیا، این کتاب را با نامهای تاریخی از سال ۱۸۹۹ آغاز میکند. در این نامه، شهردار وقت اورشلیم، یوسف ضیا خالدی، خطاب به تئودور هرتسل، نسبت به طرح ایجاد خانهای ملی برای یهودیان در فلسطین هشدار میدهد و مینویسد: «به نام خدا، فلسطین را به حال خود بگذارید.»
خالدی که از نوادگان این شخصیت است، بر اساس اسناد آرشیوی کمتر دیدهشده، تاریخ یک قرن استعمار و سرکوب علیه فلسطینیان را بازگو میکند و همزمان اشتباهات رهبری فلسطین را نیز به نقد میکشد.
۲-درباره فلسطین – هانا آرنت
این کتاب شامل دو متن تازه کشفشده از هانا آرنت است:
یکی مقالهای از سال ۱۹۴۴ درباره سیاست خارجی آمریکا در قبال فلسطین، و دیگری گزارشی از سال ۱۹۵۸ با عنوان «مسئله پناهندگان فلسطینی».این آثار گواهی بر درگیری فکری مادامالعمر آرنت با مسئله صلح در خاورمیانه هستند. او تلاش میکند راهحلی انسانی و سیاسی برای آوارگی فلسطینیان ارائه دهد.
۳- آپارتاید در فلسطین؟ – کای آمبوس
این کتاب به بررسی اتهام آپارتاید علیه اسرائیل میپردازد که از سوی سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری مطرح شده است.
آیا سیاستهای اسرائیل در کرانه باختری واقعاً با رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی قابل قیاس است؟
نویسنده ابتدا مفهوم آپارتاید را از منظر حقوق بینالملل توضیح میدهد و سپس آن را بر وضعیت مناطق اشغالی تطبیق میدهد. نتیجهگیری او محتاطانه و تحلیلی است.
۴- زخم یهودی – ناتان سزنایدر
کتابی تأملبرانگیز درباره حافظه جمعی یهودیان از هولوکاست، و اینکه چگونه این حافظه تاریخی بر سیاستهای اسرائیل سایه افکنده است. سزنایدر تلاش میکند نشان دهد که چگونه تجربه قربانی بودن میتواند در نقش عامل ستمگر ظاهر شود. این کتاب تاریخچه کوتاهی از اسرائیل و همچنین شکست سیاست اسرائیل در تأمین امنیت مردم خودش است.
۵-دروازههای غزه – امیر تییبون
روزنامهنگار اسرائیلی، امیر تییبون، داستان خود و خانوادهاش را در یکی از شهرکهای نزدیک به نوار غزه روایت میکند.
او هفتم اکتبر را از نزدیک تجربه کرده و روایت شخصیاش از ترس، مرگ و امید را با نقدی آگاهانه از سیاستهای امنیتی اسرائیل درهم میآمیزد.
۶- استعمار شهرکنشینان – آدام کرش
آدام کرش، این اصطلاح را که از مطالعات پسااستعماری برخاسته، زیر سوال میبرد. به باور او، مقایسه وضعیت اسرائیل با استعمار آمریکا یا استرالیا نادرست است، زیرا یهودیان و عربها هر دو میتوانند مدعی بومی بودن در این سرزمین باشند. او هشدار میدهد که استفاده از این مفهوم ممکن است هدفی سیاسی داشته باشد: بر خلاف ایالات متحده، چشمانداز واقعی برای حذف اسرائیل از نقشه و معکوس کردن تاریخ وجود دارد.
7-اسرائیل: یک مکاتبه – نوید کرمانی، ناتان سزنایدر
در یک مکاتبهی محترمانه، نوید کرمانی، روشنفکر مسلمان، و ناتان سزنایدر ، جامعهشناس یهودی، دربارهی اسرائیل، یهودیت، فلسطین و اروپا به گفتوگو میپردازند. این کتاب، که هم شخصی و هم سیاسی است، نشان میدهد چگونه حتی در زمانهای دشوار میتوان به گفتوگو ادامه داد.
۸- هرگز صلح؟ – موشه تسیمِرمان
تسیمِرمان، تاریخنگار لیبرال اسرائیلی، ریشههای عمیق خشونت را در هر دو سوی درگیری بررسی میکند:
این مورخ بزرگ لیبرال، ابتدا مقصران فاجعه را نام میبرد: شهرکنشینان یهودی که همه اسرائیلیها را در قبال سیاست رادیکال خود که زندگی و سرزمین فلسطینیان عرب را تهدید میکند، مسئول میدانند و دولت راستگرای اسرائیل که به جای کاهش درگیری، آن را دامن میزند؛ از این رو، به گفته تسیمِرمان، راه حل این است: کنار گذاشتن سیاست شهرکسازی، کنار گذاشتن سیاستهای پیشین در غزه،، روی آوردن به راهحل دو دولتی و افزایش حمایت جامعه بینالمللی. یهودیان و عربها باید فلسطین، این نوار کوچک زمین را بین خود تقسیم کرده و با هم زندگی کنند - یا با هم خواهند مرد.
۹- جهان پس از غزه – پانکاج میشرا
در کتاب جدید خود تحلیلی انتقادی و پسااستعماری از جنگ در غزه ارائه میدهد. او بر این باور است که برای درک تحولات جدید، باید نگاهی جهانی و خارج از سیطره روایت غربی داشت.
کتاب، تلاشی است برای یافتن روایتی چندصدایی از این درگیری و موقعیت جهان در دوران افول سلطه غرب. او پیشزمینههای تاریخی و پیامدهای ژئوپلیتیکی و همچنین واکنشهای تقسیمشده جهانی را بررسی میکند و توضیح میدهد که چرا یک روایت متفاوت و چندوجهی از درگیری کنونی برای درک زمان ما ضروری است.
در دورهای که سلطه غرب رو به زوال است و موازنه قدرت جهانی در حال بازآرایی است، پانکاج میشرا از ما دعوت میکند تا با نگاهی به آینده، نابرابریهای جهانی را به گونهای دیگر بنگریم و دیدگاه جنوب جهانی را در نظر بگیریم. این کتاب، اثری بسیار بهروز، هوشمندانه و بحثبرانگیز در مورد یکی از مهمترین مباحث زمان حال است.
۱۰- فلسطینیان فراموششده – ایلان پاپه
ایلان پاپه، تاریخنگار منتقد اسرائیل، در این کتاب سیاستهای تبعیضآمیز دولت اسرائیل علیه شهروندان فلسطینی ساکن در اسرائیل را بررسی میکند.در این کتاب، ایلان پاپه بررسی میکند که فلسطینیان اسرائیلی تحت حاکمیت یهودیان چگونه بودهاند و زندگی آنها چه چیزی را در مورد نگرش اسرائیل نسبت به اقلیتها و همچنین نگرش فلسطینیان نسبت به دولت یهودی به ما میگوید.
پاپه بر اساس مواد آرشیوی و مصاحبههای گسترده، سیاست دولت اسرائیل را در قبال شهروندان فلسطینی خود تحلیل میکند. او با استناد به اسناد و مصاحبهها، نابرابری در آموزش، مسکن و حقوق شهروندی را مستند میسازد و دیدگاهی کمتر شنیدهشده را وارد فضای بحث میکند.
کتاب بسیار خواندنی "فلسطینیان فراموش شده" دیدگاهی جدید و بسیار ضروری را به بحث اسرائیل و فلسطین وارد میکند.
منبع: TRT
نظر شما